Quy hoạch du lịch gồm mấy loại? Đặc điểm của mỗi loại? 

Nguyên tắc quy hoạch du lịch

Căn cứ Điều 20 Luật Du lịch 2017, lập quy hoạch về du lịch sẽ bao gồm những nguyên tắc sau: 

“1. Phù hợp với chiến lược và quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh của đất nước; chiến lược phát triển ngành du lịch và các quy hoạch khác đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo từng thời kỳ.

2. Khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả tài nguyên du lịch và bảo tồn các di tích lịch sử – văn hóa, di sản thiên nhiên hướng tới mục tiêu phát triển bền vững gắn với bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

3. Bảo đảm tính liên kết giữa các địa phương trong vùng, giữa các vùng trong cả nước; khai thác, sử dụng tối đa kết cấu hạ tầng hiện có; phát huy tối ưu tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng địa phương để phát triển sản phẩm du lịch.

4. Giảm thiểu các tác động tiêu cực do phát triển du lịch đến kinh tế – xã hội và môi trường.

5. Bảo đảm sự tham gia của cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư và cá nhân trong quá trình lập quy hoạch; kết hợp hài hòa giữa lợi ích của Nhà nước và lợi ích của cộng đồng, giữa lợi ích của vùng và địa phương.

6. Bảo đảm tính khoa học, ứng dụng công nghệ hiện đại trong quá trình lập quy hoạch; đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn và phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội và hội nhập quốc tế của đất nước.”

Mục tiêu của quy hoạch du lịch

Quy hoạch du lịch với mục đích phát triển ngành du lịch một cách vững bền và đảm bảo sự hài hòa giữa phát triển du lịch kết hợp với bảo tồn, phát huy những giá trị của từng vùng, từng địa phương, đặc biệt là những giá trị về văn hóa để xây dựng ngành du lịch mang đậm bản sắc, dấu ấn của dân tộc Việt Nam. Cùng với đó giải quyết những vấn đề về an sinh xã hội, phát triển và bảo vệ môi trường xanh – sạch đẹp, mang đến một cuộc sống văn minh, an toàn.

Quy hoạch du lịch sẽ là cơ sở cho định hướng phát triển du lịch cho những vùng, địa phương, là động lực cho sự phát triển tại những địa điểm du lịch tiềm năng chưa được khai phá hay có khả năng phát triển du lịch lớn nhưng chưa được quan tâm; giúp một số đối tượng khác có quy hoạch theo tính chất kỹ thuật, chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực du lịch; triển khai quản lý, điều hành hoạt động về phát triển du lịch, xây dựng những chiến lược và lên kế hoạch phát triển du lịch ngắn, trung và dài hạn.

Quy hoạch du lịch sẽ tạo công cụ hiệu quả, hiệu lực của Nhà nước để tiến hành triển khai quản lý, bảo vệ, khai thác cũng như sử dụng hợp lý những nguồn lực cho sự phát triển du lịch; là cơ sở để huy động nguồn lực xã hội cho sự phát triển du lịch…

Phân loại quy hoạch du lịch

Quy hoạch du lịch gồm mấy loại ?Có nhiều cách phân loại khác nhau về quy hoạch du lịch, nhưng hiện nay sẽ thường tập trung vào 2 loại chủ yếu gồm:

Quy hoạch phát triển du lịch: là quy hoạch ngành bao gồm quy hoạch tổng thể phát triển du lịch và quy hoạch cụ thể phát triển du lịch.

Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch: 

Quy hoạch tổng thể được nhiều nhà khoa học trong nước và ngoài nước đánh giá là có quy mô lớn, hiếm khi nhỏ hơn quy mô cấp huyện. Thời gian tiến hành thực hiện quy hoạch thường sẽ dài hơn có thể, trong khoảng từ 5-15 năm. Nhiệm vụ quy hoạch tổng thể phát triển du lịch bao gồm: Nghiên cứu xác định vị trí, ảnh hưởng của những ngành du lịch trong nền kinh tế tại những khu vực nhất định hoặc toàn quốc gia; đặt ra mục tiêu, kế hoạch phát triển du lịch, hoạch định quy mô, kết cấu cũng như bố cục không gian của ngành du lịch trong nền kinh tế tại những khu vực nhất định hoặc trên toàn quốc gia; đặt ra kế hoạch, mục tiêu phát triển ngành du lịch, hoạch định quy mô, kết cấu cũng như bố cục không gian của ngành du lịch; Chỉ đạo và điều tiết ngành du lịch phát triển theo hướng ngày càng tích cực và hiệu quả (xây dựng định hướng cũng như chiến lược phát triển, xây dựng hệ thống quy định, tổ chức thực hiện nghiên cứu về bổ sung, đánh giá và giám sát). Về mặt không gian thì chức năng của du lịch tại khu quy hoạch là không liên tục.

Quy hoạch cụ thể phát triển du lịch:

Xét về không gian và chứng năng thì quy hoạch cụ thể có quy mô diện tích phát triển nhỏ hơn so với quy hoạch tổng thể cũng như mục đích sử dụng đất chủ yếu là để phát triển du lịch. Thời gian của loại hình du lịch này là có thời gian quy hoạch ở mức ngắn và trong hạn trong khoảng từ 5 năm hoặc dưới 5 năm.

Đối tượng nhắm đến của quy hoạch cụ thể phát triển du lịch sẽ là một đối tượng cụ thể; căn cứ vào đối tượng để hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau như quy hoạch tổng thể sử dụng đất đai, quy hoạch mặt bằng hạ tầng, thiết kế cùng với một số nghiên cứu chuyên đề…Nghiên cứu chuyên đề có thể gồm: phân tích ảnh hưởng về kinh tế, đánh giá ảnh hưởng của văn hóa – xã hội, môi trường. Quy hoạch cụ thể phát triển du lịch theo chuyên đề có thể kết hợp cùng với sự quy hoạch tổng thể, hoặc tiến hành nghiên cứu riêng để lập quy hoạch nghỉ dưỡng, du lịch thanh niên, du lịch làng nghề, du lịch núi,…

Bên cạnh cách phân chia thành 2 loại hình quy hoạch chủ yếu trên thì sẽ còn nhiều cách phân chia loại hình du lịch khác có thể kể đến như:

• Xét theo thời gian quy hoạch có thể chia thành quy hoạch ngắn hạn, quy hoạch trung hạn và quy hoạch dài hạn;
• Xét theo đối tượng quy hoạch thì có quy hoạch chiến lược phát triển ngành du lịch; quy hoạch đô thị; quy hoạch nghỉ dưỡng; quy hoạch khu vui chơi, giải trí quy hoạch nông thôn, quy hoạch khu danh lam thắng cảnh,…
• Xét theo góc độ tài nguyên và cảnh quan tại những địa điểm du lịch có thể chia quy hoạch du lịch thành quy hoạch kiểu ven biển, kiểu sinh thái thiên nhiên núi rừng, kiểu ao hồ, kiểu di tích lịch sử, kiểu du lịch tâm linh,…
• Nếu như nhìn từ tiến trình phát triển của ngành du lịch thì có quy hoạch kiểu thời kỳ đầu phát triển, quy hoạch trong thời kỳ hiện đại, quy hoạch theo kiểu điều chỉnh. Dù rằng quy hoạch du lịch có thể chia thành nhiều tiêu chí khác nhau, song về mối quan hệ giữa những loại quy hoạch này thì luôn có sự tác động qua lại và phụ thuộc lẫn nhau.

Bài viết trên đây là giải đáp cho câu hỏi “Quy hoạch du lịch gồm mấy loại?” cũng như nguyên tắc và phân loại của quy hoạch du lịch, mong rằng nó sẽ hữu ích để bạn có cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn cho sự phát triển của ngành du lịch nước nhà.